Sıkça Sorulan Sorular

Bir elektrik devresi ya da cihazın, iletken bir ara baglantı ile istemli ya da istem dısı olarak, yeryüzü

(toprak potansiyeline) ya da toprak yerine geçebilecek büyüklükte refarans olan bir yüzeye baglanmasıdır.

Yeryüzü mutlak referans sıfır volt olarak kabul edilir. Gerçek anlamda bir topraklama için tüm cihazların bu mutfak sıfır noktasına getirilmesi zorunludur.

Pratikte toprak yerine geçebilecek yapılardan bazıları:

» Çelik kafes binalar

» Araç gövdesi (otomobil, uçak, gemi)

» Su boruları

» Toprak elektrotlu sistemler

» Topraklama plakası ve kafesi vb.

Kablolar kaynak ile yük arasında sinyal iletiminde kullanıldıgından dolayı ekranlamanın hangi tarafta yapılacagı ve topraklama kalitesi büyük önem tasımaktadır. Sadece yük tarafından ekranlanmıs bir kabloda istenmeyen elektrik alanlar iyi ekranlanır. Ancak bu manyetik alanların ekranlanmasına yetmez. Hem yük hem de kaynak tarafında topraklama uygulandığında elektrik alan ekranlanması daha iyi olur ve manyetik ekranlama da saglanmıs olur. (10-20 dB ekranlama etkinligi artar)

Bükülü çift iletken kullanılarak (iletkenler arasındaki alanı küçülterek ve büküm sayesinde zıt yönlü akımlar akması saglanarak) manyetik sızıntı azaltılır. Her iki taraftan da topraklama uygulandıgında elektrik ve manyetik ekranlama etkin biçimde saglanmıs olur.

Kablo üretiminde çok değişik malzemeler kullanılmakla birlikte en çok kullanılan malzemeler şunlardır:
a) Polivinilclorur (PVC) esaslı malzemeler
b) Polietilen (PE) malzemeler
c) Halojen ihtiva etmeyen ve düşük duman yoğunluklu malzemeler (HFFR-LSOH)
d) Yangına dayanıklılık sağlayan malzemeler

a) Polivinilclorur (PVC) esaslı malzemeler özellikleri:
PVC (polivinilclorur), kablo yalıtım ve kılıflamasında çok kullanılan bir malzemedir. Ucuz ve kolay uygulanabilir olduğu için tercih edilmektedir. Doğasında alev geciktiricilik vardır. Katkı maddeleriyle alev geciktiricilik özelliği geliştirilse de yangın esnasında yoğun duman ve korozif gaz çıkarmaktadır. Yoğun duman tahmin edileceği gibi insanların tahliyesi ve söndürme ve kurtarma ekiplerinin çalışmalarını zorlaştırır.
Yangın esnasında PVC esaslı kablo ve yapı malzemelerinin yanması sonucu ortaya çıkan HCl, CO2 ve CO gazları insanların birincil ölüm sebebidir. HCl gazınınsu ile birleşmesinden oluşan Hydrochloric asit metal yapı elemanlarını ve elektronik cihazları hızla korozyona uğratır. Proje kapsamında teknik ekibimizin ve standart olarak uygulanabileceği belirtilen alanlarda yer verilmiştir.

b) Polietilen (PE) malzemeler özellikleri:
 Polietilen malzeme, kimyasal olarak halojensiz bir malzemedir. Yandığında zehirli ve korozif gaz yaymaz ancak; alev geciktirici özelliği bulunmadığı ve kolay
alevlendiği için yangının büyümesine katkıda bulunur. Duman yoğunluğu da limit değerlerin üzerindedir. 
Bu sebeplerden dolayı polietilen malzemeden üretilen kablolar yapı içinde kesinlikle kullanılmamalıdır.

c) HFFR (LSOH) malzemlerin  özellikleri:
Alev geciktiricidir, yangın kaynağının uzaklaşması veya yangının kaynağının sönmesi durumunda alevlenmiş kablolar kendi kendine söner ve yangın yayılımını artırmazlar.  
Yangın şartlarında korozif ve zehirli gaz yaymazlar. Bu özellik öncelikle insan yaşamı için önemlidir, elektrik ve elektronik cihazlarda korozyona sebep olmazlar. 
Düşük duman yoğunluğuna sahiptir. İnsanların yangın mahallinden tahliyesi ve yangın söndürme çalışmaları açısından düşük duman yoğunluğu önemlidir.

d) Yangına dayanıklı malzemelerin özellikleri:
Yangına dayanıklı malzemeler kablonun özellikle damar yalıtımında kullanılmaktadır. Bunun sebebi kuşkusuz elektrik akımını kablo damarlarının taşımasıdır.
Ayrıca damarların yangına dayanımını artırmak için koruyucu sargı ve kılıflar da kullanılmaktadır.
Günümüzde en çok aşağıdaki malzemeler kullanılmaktadır.

Kablo yalıtımında;
1)Çapraz bağlı seramik formunda polimer kompaund, silikon esaslı yalıtım malzemesidir. Standart yanma testlerinden başarıyla geçmektedir.
 2)Mika bant + XLPE veya çapraz bağlı HFFR kompaund, bu kombinasyon daha çok güç kablolarında uygulanmaktadır.
 Kablodaki damarların üzerine alev bariyeri olarak cam elyaf bant veya mika bant kullanılmaktadır.

• İnsanların Yoğun Olarak Bulunduğu Kapalı Ortamlarda
• Enstrüman ve Kontrol Mühendisliğinde
• Endüstriyel Elektronikte
• Bina İçi Haberleşme Sistemlerinde
• Güvenlik Ve Yangın İhbar Sistemlerinde
• İnsan Hayatının Ve Önemli Malzemelerin Korunması Gereken Tüm Yapılarda
• Bilgisayar Ve Ofis Makinelerinde
• Bina İçi Ses Düzenlerinde

Ervital yangına dayanıklı enerji kabloları kullanım alanları:

• Yangın Sırasında Çalışması Gereken Cihaz Ve Makinelerde(Acil Durum Asansörleri Yangın Suyu Sistemleri Vs.)
• Yangın Alarım Sistemine Bağlı Çalışan Havalandırma Sistemlerinde
• Yangın Kaçış Yollarını Aydınlatmasında
• Acil Durum Güç Kaynaklarında
• İnsan Hayatının Ve Önemli Malzemelerin Korunması Gereken Tüm Yapılarda

Avantajları

• Alev Geciktirici Özellik
• Düşük Duman Yoğunluğu
• Zehirli Ve Korozif Gazlardan Arındırılmış
• Yalıtımın Dayanıklılığı 180 Dakika(Min)

Coaxial kablolar kullanım alanları:

• Bina içi catv-cctv sistemlerinde ve düşük zayıflama istenen uydu sistemlerinde bağlantı kablosu olarak kullanılır. HFFR olanlar, yapısı itibariyle alev geciktirici özelliğe sahip olan bu kablolar insanların yoğun olduğu (alış veriş merkezlerinde, otellerde vb) ortamlarda yangın esnasında ortaya çıkan duman ve korozif gazların insan sağlığını tehdit etmemesi istenilen yerlerde kullanılır.

Sinyal kontrol kabloları kullanım alanları:

• Elektromanyetik Karışma Ve Girişimlerin Olduğu,
• Enstrüman Ve Kontrol Mühendisliğinde
• Endüstriyel Elektronikte
• Bilgisayar Ve Ofis Makinelerinde
• Bina İçi Haberleşme Sistemlerinde
• Bina İçi Ses Düzenlerinde
• İnsanların Yoğun Olarak Bulunduğu Kapalı Ortamlarda (HFFR)
• İnsan Hayatının Ve Önemli Malzemelerin Korunması Gereken Yerlerde (HFFR

Erflex kumanda kabloları kullanım alanları:

• Enstrüman Ve Kontrol Mühendisliği
• Enerji İstasyonlarında
• Ölçme, Ve Kontrol Amaçlı Olarak Makine Üretiminde
• Montaj Ve Üretim Hatlarında
• Mekanik Zorlanmaların Orta Derecede Olduğu Yerlerde
• İnsanların Yoğun Olarak Bulunduğu Kapalı Ortamlarda (HFFR)
• İnsan Hayatının Ve Önemli Malzemelerin Korunması Gereken Yerlerde (HFFR)

Veri iletişim kabloları kullanım alanları:

• Scada sistemlerinde
• Su ve doğalgaz dağıtım şebekelerinde
• Elektrik üretim ve dağıtımında
• Akaryakıt dolum tesislerinde
• Elektrik santrallerinde
• Üretim bantlarında

Compozit kablolar kullanım alanları:

• Kapalı devre tv ve kamera sistemlerinde kısa mesafeli video, ses ve sinyal iletiminde kullanılırlar.
• Bu tür kompozit kablolar kullanım amaçlarına göre farklı kesitlerde üretilmektedirler.
• İnsanların Yoğun Olarak Bulunduğu Kapalı Ortamlarda (HFFR)
• İnsan Hayatının Ve Önemli Malzemelerin Korunması Gereken Yerlerde (HFFR

SİLİKON Kabloları kullanım alanları:
- Yüksek ısı bulunan makine ve ortamlarda
- Düşük ısı bulunan ortamlarda
- Demir çelik endüstrisinde
- Cam Sanayisinde
- Brulörlerde
- Isıtma ve aydınlatma sistemlerinde
- Beyaz eşya sektöründe

Kullanım Alanları:
- Kimya sanayisinde
- Güç santrallerinde
- Petro kimya endüstrisinde
- iç ve dış ortamlarda ; kuru ıslak ve nemli ortamlarda

Bina otomasyon kabloları kullanım alanları:
EIB-H(St)H:

• Aydınlatma sisteminin otomasyonunda
• Güvenlik sistemlerinin otomasyonunda
• Isıtma, soğutma ve havalandırma otomasyonunda
• Ses ve görüntü sistemleri otomasyonunda
• Elektrik, su ve doğalgaz sistemleri otomasyonunda

NOT: bu tip kablolar besleme kablosu olarak ve yer altı tesisatlarında kullanılmak için uygun değildir.

Anons sistemi kabloları kullanım alanları:
Öncelikle, kabloların üretiminde ve uygulamalarında, kullanılan hammaddelerin özellikleri ve üretim parametreleri önem arz etmektedir. Parametreler ulusal ve uluslararası standartlara uygun ve kullanım alanlarında ise esnek çözüm olanakları sağlamalıdır.
Bu grupta yer alan kabloların uygulama ve kullanım alanları çok geniş bir yelpazeye sahip olup özellikle gelişen teknoloji ve sanayileşmenin de sinyal taşıma ve kontrol mekanizmalarının can damarları olmaya devam etmektedir

• YEKPARE (SINIF 1)
• BÜKÜLÜ (SINIF 2)
• ESNEK (SINIF 5)

• A) ESNEKLİK
• ;B) BAĞLANTI TİPİ

• Yalıtılmış Tek İletken Veya Kablo İçin Düşey Alev Yayılmasına Karşı Dayanıklılık Deneyi
  
IEC 60332-1-2/EN 60332-1-2
 


Kablonun alev geciktiriciliğinin test edildiği deneydir. 45 derece açı ile kablo üzerine alev uygulanır. Kablonun üst ucundan en az 50 mm aşağısına kadar kömürleşme olmadığında kablo testi geçti kabul edilir.



Kablo Dış Çapı (mm)	Alev uygulama süresi (saniye)
D<25	60
25	120
50	240
D>75	480

 

1. Düşey Olarak Monte Edilmiş, Demetlenmiş Teller Veya Kablolarda Düşey Alev Yayılımı Deneyi
 
IEC 60332-3-22/IEC 60332-3-24/EN 60332-3-22/EN 60332-3-24

Kablonun alev yayılımının demetler halinde test edildiği deneydir.  Bir litre/metredeki yanıcı madde miktarına bağlı olarak 4 farklı kategoride adlandırılır. Bu kategoriler şunlardır:


• IEC 60332-3-22 /EN 60332-3-22                         7 litre/metre     40 dakika (CAT A)
• IEC 60332-3-23 /EN 60332-3-23                         3,5 litre/metre  40 dakika (CAT B)
• IEC 60332-3-24 /EN 60332-3-24                         1,5 litre/metre  20 dakika (CAT C)
• IEC 60332-3-25 /EN 60332-3-25                         0,5 litre/metre  20 dakika (CAT D)
Test sonunda kömürleşen kısım 2,5 metreyi geçmediği durum da kablo testi geçti kabul edilir. Bu test ile tesisat içersinde bulunan kablo demetlerinin yangın esnasında alev yayılımına etkileri test edilir.  Demet halinde kabloların alev yayılımının incelendiği zorlu bir testtir. 


1. Belirtilen Şartlarda Yanan Kabloların Duman Yoğunluğunun Ölçülmesi
    IEC 61034-2/ EN 61034-2

      

27 m³ hacimde; yangın sırasında kablodan çıkan duman yoğunluğunun ışık geçirgenliğine bağlı olarak ölçüldüğü testtir. Standarda göre test sonunda ( Maksimum 40 dakika) ışık geçirgenliği minimum %60 olması gerekir.


1. Kabloların Yanması Sırasında Açığa Çıkan Gazlara Uygulanan Deney, Ph Ve İletkenliğin Ölçülmesi, Çıkan Gazların Asitlik Derecesinin Ölçülmesi
IEC 60754-2/EN 50267-2-2
    
Sıcaklık                 :950ºC
Süre                      :30 Dakika
Ph                          :4,3 den az olmamalı
İletkenlik             :10 µS/mm yi geçmemeli
 
Yanma sırasında çıkardığı asit gaz ve iletkenlik değerinin ölçülmesi sağlayan testtir. Yanma sonucunda oluşan 1 litrelik asit gaz çözeltisinin iletkenlik değerinin en az 10 µS/mm ve pH oranın 4,3 üzerinde olması gerekir. Bu koşullar sağlandığında kablo testi geçti kabul edilir.

1. Yangın Şartları Altında Devrenin Bütünlüğü Testi
IEC 60331-21 / IEC 60331-23
    
 
Yatay olarak döşenen ve 750 °C deki bir yangın altında akım iletme özlediğinin test edildiği deneydir. Kablo üzerinde belirtilen FE(FE 180 vb.) değeri ile kablonun yangına dayandığı minimum süresi verilir.

 

1. Acil durum emniyet devrelerinde kullanılan korumasız küçük boyutlu (20mm’den küçük çaplı) kabloların yangına karşı dayanıklılık testi.
(MEKANİK ŞOKLU DEVRE BÜTÜNLÜĞÜ) EN 50200

20 mm den küçük çaplı kablolara uygulanan bu test, 830 °C deki bir yangına ve her 5 dakikada bir 25 kg bir mekanik kuvvete dayanarak devre bütünlüğünü sağladığının testidir.  Kablo üzerinde belirtilen PH (PH 30,PH 60, PH 90, PH 120) değeri kablonun bu şartlarda çalışabileceği minimum süreyi verir. Belirtilen süre tamamlandığın da kabloda kopuk ya da kısa devre yoksa kablo testi geçti kabul edilir. İlave olarak su püskürtme düzeneği ile test koşulları geliştirilebilir.
 

 
 
 

1. Acil Durum Emniyet Devrelerinde Kullanılan Korumasız Büyük Boyutlu (20mm’den Büyük Çaplı) Enerji Ve Kumanda Kablolarının Yangına Direnç Testi (Mekanik Şoklu Devre Bütünlüğü)
 
IEC 60331-2/ EN 50362 
    

20 mm den küçük çaplı kablolara uygulanan testin koşulları aynen geçerlidir. Yani uygulanan sıcaklık ve mekanik şok değerlerinde bir değişme yoktur. Yalnızca 20 mm den büyük çaplı kablolara uygun bir sistem kullanılarak büyük çaplı kabloların test edilmesi mümkün kılınır.